W Gminie Łapsze Niżne uczczono 97 rocznicę Odzyskania Niepodległości

Poranną mszą świętą w Kościele pw. Św. Kwiryna w Łapszach Niżnych rozpoczęto skromne świętowanie rocznicy Odzyskania Niepodległości.

Po zakończonej mszy świętej i odegraniu Roty przez orkiestrę dętą z Łapsz Niżnych, delegacje; Samorządu Gminy oraz Związku Polskiego Spisza złożyły kwiaty oraz znicze na grobie prof. Józefa Wiśmierskiego oraz pod tablicami; bł. ks. Józefa Stanka i Wojciecha Halczyna.

          „Wolność nie przychodzi sama, trzeba ją sobie wywalczyć” powiedział Delano Rousevelt, prezydent USA. Taka sytuacja spotkała Polaków, którzy utracili wolność w XVIII w. Od chwili utraty niepodległości Ojczyzny myśl oswobodzenia spod okupacji zaborców: Rosji, Prus i Austrii  nie opuszczała polskich patriotów. Przykładem są liczne działania i zrywy niepodległościowe. Przypomnijmy najważniejsze: Powstanie Kościuszkowskie – 1794, Powstanie Listopadowe 1830-31, Powstanie Krakowskie ( na Podhalu – Poruseństwo Chochołowskie) 1846, Wiosna Ludów 1848- 1849, Powstanie Styczniowe 1863-64. 
         
Wśród walczących Polaków nie zabrakło górali z Podhala i ze Spisza. Najbardziej nam znany z XIX w. jest udział górali w Powstaniu Chochołowskim. Na pomoc powstańcom wyruszył nawet oddział chłopski z Łapsz, ale zawrócony na granicy nie wziął już udziału w walkach. We wspomnieniach XIX-wiecznego podróżnika Tripplina opisującego zrywy powstańcze i zmiany ustrojowe (zniesienie pańszczyzny w Galicji 1848r) znalazł się też następujący zapis „ ze stopni łapszańskiego dworu chmara hajduków wystrzelała swe pistolce na wiwat”.  Inne opisy podróżników i badaczy Spisza potwierdzają, tęsknotę górali za swobodą, nie tylko osobistą, także za Ojczyzną.
         
Stoimy w miejscu szczególnym, symbolicznym. Obok łapszańskiego kościoła znajduje się bowiem grób profesora Józefa Wiśmierskiego, który oddał swe życie za powrót Spisza do Polski. W czasie działań plebiscytowych w 1920r. został zamordowany przez przeciwników. Wyłowione z Dunajca zwłoki zostały uroczyście pochowane w grobie. 
         
Obok Niego tablica ku czci innego spiskiego męczennika, który oddał życie za Ojczyznę. Jest nim łapszanin - ks. Józef Stanek, który został powieszony przez hitlerowców w ostatnim tygodniu Powstania Warszawskiego (27.09.1944r.). W czasie wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Warszawie w 1999r  Bł. Józef Stanek  został wyniesiony na ołtarze.
         
I jest trzeci, skromny bohater, bojownik o polskość Spisza, którego tablicę pamiątkową mamy na ścianie budynku pobliskiej szkoły.  Jest nim prosty góral spiski – Wojciech Halczyn z Lendaku. W sprawie powrotu Spisza do Polski posłował nawet do prezydenta USA Woodora Wilsona, który przebywał w 1920r. w Paryżu.
        
W takim dniu jak dzisiaj powinniśmy pamiętać o ludziach, którzy przyczynili się do odzyskania wolności i niepodległości naszego kraju. To dzięki takim ludziom możemy dziś spokojnie uczyć się, pracować, spędzać czas z najbliższymi. Pamiętajmy o tym – podkreślił w swojej wygłoszonej prelekcji Pan Julian Kowalczyk.

"Czegóż płaczesz? - staremu mówił czyżyk młody -
Masz teraz lepsze w klatce niż w polu wygody".
"Tyś w niej zrodzon - rzekł stary - przeto ci wybaczę;
Jam był wolny, dziś w klatce - i dlatego płaczę".

Tą właśnie bajką Ignacego Krasickiego Wójt Gminy rozpoczął krótkie przemówienie. Należy być dumnym z bycia Polakiem. W dzisiejszym świecie nie zwracamy uwagi na wolność, bo nie znamy uczucia jej braku. Bajka Ptaszki w klatce doskonale oddaje tęsknotę naszych przodków za ojczyzną. 11 listopada to czas na chwilę refleksji i wspomnienie tych, którzy zginęli za wolną Polskę, dzięki którym żyjemy w niepodległym kraju. Naszym zaś zadaniem jest tą wolność mądrze wykorzystywać – zaznaczył Wójt Gminy Jakub Jamróz

Udział pocztów sztandarowych; Szkoły Podstawowej im. bł. ks. Józefa Stanka oraz Związku Polskiego Spisza podniosły rangę lokalnej uroczystości. Podziękowania kierujemy także do Orkiestry Dętej z Łapsz Niżnych, która uświetniła uroczystości swoim udziałem.

Samorząd Gminy Łapsze Niżne reprezentowali; Wójt – Jakub Jamróz, Przewodnicząca Rady Gminy – Helena Klimczak, Sekretarz – Joanna Słowik. Związek Polskiego Spisza z pocztem sztandarowym reprezentowali członkowie zarządu ZPS Jan Budz, Julian Kowalczyk, Jan Rataj.

Dorota Wasielak

GALERIA ZDJĘĆ